Het verhaal van juf Tara, Maas en de klas

Kort na de zomervakantie krijgt Maas (9) last van buikpijn. Zo erg dat juf Tara Maas’ moeder belt om hem op te halen. Ze gaan naar de dokter, worden doorgestuurd naar het ziekenhuis. De diagnose: leukemie. Tara, nuchter als ze is, besluit de klas in te lichten: “Ik maak alles bespreekbaar en bied een veilige haven. In goede én minder goede tijden.” Consulent Marlian begeleidt Tara tijdens de ziekteperiode. Ze noemt de aanpak van Tara inspirerend voor iedereen die in het onderwijs te maken krijgt met een zieke leerling. We interviewden de leerkracht van groep 4!

Groep 4 heeft geen makkelijk jaar achter de rug. Eerst is er corona, waardoor de leerlingen thuis leerden rekenen en schrijven. Net nu ze weer naar school kunnen, wordt Maas ziek. Tara: “In overleg met Maas’ ouders besluit ik om de klas over Maas’ ziekte te vertellen. Ik vind het belangrijk om de buitenwereld naar binnen te halen, daar hoort dit ook bij. Ik wil leerlingen ruimte bieden en begrip geven, zodat ze zich veilig voelen.”

Een glimlach is het mooiste cadeau

De leerlingen stellen veel vragen en komen tegelijkertijd met ideeën om Maas op te vrolijken. “Eén van de leerlingen zegt ‘een glimlach is het mooiste cadeau wat je kunt krijgen’. En dus maken we met de hele klas een vrolijke video voor Maas. Maas en zijn ouders waardeerden dat enorm,” vertelt Tara.

Agnita, één van de moeders, besluit elke week een tekening te maken: over hoe Maas’ ziekte verloopt en de behandelingen die hij ondergaat. Tara: “De tekeningen helpen enorm om met de klas te delen hoe het met Maas gaat, de reactie van de leerlingen neemt Agnita vervolgens mee in nieuwe tekeningen. De tekeningen vrolijken ook Maas iedere week op.”

Informatie over en weer

Tara houdt, voor haar heel vanzelfsprekend, de klas de hele ziekteperiode op de hoogte. De video’s die ze vanuit het ziekenhuis ontvangt, bespreekt ze of laat ze zien in de klas. Ze beantwoordt vragen en stuurt regelmatig iets naar het ziekenhuis. “Soms een simpele foto van alle leerlingen met een gekke bek in het klimrek, soms een video met een gek dansje.” Daarnaast geeft Tara wekelijks een update in de nieuwsbrief die ze via het ouderportaal verspreidt. “Een soort minidagboek waarin Maas kan lezen wat de klas doet. Soms met een persoonlijke noot voor Maas, soms niet.” In de eerste weken terug op school reageert Maas regelmatig op iets uit de nieuwsbrief. “Hij heeft het gevoel niets gemist te hebben en overal van af te weten.”

Vertrouwen

De moeder van Maas – zelf ook docent – geeft Maas in het ziekenhuis zelf les, de stof stemt ze met Tara af. Een enkele keer neemt Maas via KlasseContact deel aan de les of een kringgesprek. Tara: “Maas’ klas zit in zijn laptop. Die wetenschap is voor hem voldoende om te voelen dat de klas er voor hem is.” Als Maas na een lange behandelperiode weer op school komt, spreekt Tara met Maas’ moeder af dat Maas vooral kind moet zijn, dat zich prettig en veilig voelt in de klas. Maas kiest in de opbouwperiode zelf wat hij doet: aan een leerdoel werken, met een maatje werken, tekenen of gewoon wat bij de juf zitten. “Daardoor aardt hij snel in de klas en bouwt hij het vertrouwen op dat de rest van de klas al maanden had.”

Smileys

Tara geeft haar leerlingen de ruimte om hun gevoel te delen. Met behulp van smileys delen leerlingen iedere dag of ze zich blij, neutraal of verdrietig/niet lekker voelen en waarom. “Er komt van alles voorbij. Soms vertelt een leerling over een overleden grootouder, soms over een leuk cadeau en soms deelt iemand ineens iets over Maas. We gaan samen op zoek naar een oplossing, een manier om die leerling op te vrolijken. Zelf probeer ik het verdrietige gevoel om te zetten in iets neutraals en tegelijkertijd ruimte te bieden voor de emotie.”

Veilige thuishaven

Inmiddels verklaarden artsen Maas gezond en draait hij weer volledige schooldagen mee. Hij heeft een achterstand op de lesstof, maar Maas’ ouders vinden het veel belangrijker dat de leerkracht er voor Maas is en de klas een veilige thuishaven blijft. “We vinden het belangrijk dat een kind ziek mág zijn, lessen kán missen en niet onder druk staat om een achterstand in te halen. Die lesstof pakt Maas vanzelf op als hij er aan toe is,” stelt Tara. De tekeningen van Agnita zijn gebundeld in het boek De avonturen van Maas. Het boek is te koop via Stichting Maas, de opbrengst gaat naar het Maxima Medisch Centrum.

Een helpende hand

Voor Tara is het een lastige periode. “Je wilt er voor je klas zijn en voor de ouders. Ook wil je het juiste doen voor Maas en zíjn ouders. De school wilde iets doen. En daarnaast geef je gewoon les, bespreek je andere onderwerpen en wil je de klas goed achterlaten. Ik voelde een enorme onmacht, had het gevoel niet genoeg verbinding te leggen tussen Maas en de klas. En dan laat ik mijn eigen emoties nog buiten beschouwing,” deelt Tara.

Ze is erg blij met de hulp vanuit het Expertisecentrum: “Ik had niet de rust om alles een plek te geven, omdat ik met zoveel dingen tegelijk bezig was. Er was immers ook nog corona, waardoor meerdere leerlingen met een verlies te maken kregen. Marlian bood een helpende hand, met wie ik mijn emoties en zorgen kon delen. Dat gaf me zoveel steun, te weten dat ik er niet alleen voor stond. Met Marlian kon ik overleggen over wat ik moest doen: je wilt de groep laten draaien, luisteren naar de emoties die een ziekte opwekt, behoeftes aftasten, je eigen emoties een plek geven en tegelijkertijd moesten de leerlingen en ik elkaar leren kennen. Naast de emotionele steun nam Marlian praktische zaken uit handen: ze regelde een KlasseContact, tipte me over een speciale leskoffer van de Vereniging Kinderkanker Nederland voor docenten die met een leerling met kanker te maken krijgen. Door alle steun en hulp van Marlian kon ik er zijn voor mijn klas.”