Lisa, een meisje van net 17 jaar, is opgenomen in het Erasmus MC-Sophia. Zij hield verschillende verwondingen aan haar suïcidepoging over. Nu kun je denken: ‘Zij heeft waarschijnlijk iets anders aan haar hoofd dan het niet willen achterraken met schoolwerk.’ Dit is zeker waar. Toch hebben wij als Expertisecentrum genoeg redenen om met onderwijs aan de slag te gaan.
Het belang
In het geval van Lisa (pseudoniem), en zoals wij met meerdere leerlingen ervaren, is het niet reëel binnen te komen en meteen te verwachten dat de leerling enorm enthousiast is om aan school te werken. Het belangrijkste is altijd het proces van herstel. Wij zijn ervan overtuigd dat onderwijs een bijdrage levert aan het herstel van een leerling, maar de leerling zelf kan hier anders over denken. Daarom is het van belang eerst een vertrouwensband op te bouwen; zo ook bij Lisa. Zij is in geen maanden naar school geweest en is dan ook heel stellig als wij voor een kennismaking bij haar op de kamer langskomen. Lisa zei: “Als je met een schoolboek aankomt, stop ik ermee.”
Het is dus enorm belangrijk om eerst een goede relatie op te bouwen en het vertrouwen van een leerling te krijgen om daadwerkelijk met lesgeven te kunnen starten. In ons werk is het van belang dat we de leerlingen leren kennen en een ingang weten te vinden, zodat we gepast onderwijs kunnen geven. Het leveren van maatwerk is dan ook één van de belangrijkste pijlers.
Het verloop
Uit het psychosociale overleg, waar pedagogische zorg, maatschappelijk werk, de betrokken psycholoog en arts aanwezig zijn, blijkt dat het voor Lisa juist goed is om zich met school bezig te houden. Ook vanuit hen is het advies: maak het laagdrempelig en leg eerst contact. Na dit overleg voeren wij het consult met Lisa. Tijdens dit consult wordt duidelijk dat Lisa niet echt open staat voor onderwijs in het Erasmus MC-Sophia. Ook geeft zij aan dat zij de ambitie heeft verpleegkundige te worden en interesse heeft voor het vak biologie.
Ik neem mij tijdens de eerste les voor een spelletje lichaamskwartet met haar te spelen en haar vooral te leren kennen. Tijdens het spelen van een potje kwartet, wat we een aantal keren achter elkaar doen, praten we veel. Ook leren we elkaar beter kennen en laat zij beetje bij beetje meer van zichzelf zien. Ik vertel dat ik oorspronkelijk docent Nederlands ben en dit valt niet goed. “Hoe saai is dat,” aldus Lisa. Van werkwoordspelling wil ze al helemaal niets weten. Lisa geeft aan dat ze geen behoefte heeft zich met het vak Nederlands bezig te houden.
Tijdens mijn overleg met collega Marije bespreek ik wat we het beste kunnen aanbieden voor het vak biologie. We kiezen voor een online biologieprogramma, waarin we vooral oefenen met het onderwerp menselijk lichaam, iets waar ze interesse in heeft. Je ziet de interesse naar meer kennis groeien en Lisa geeft aan in welke onderwerpen zij zich nog meer wil verdiepen. Een grote verandering ten opzichte van ons eerste contact!
Tussen de lessen biologie door geef ik Lisa stiekem toch een spellingsopdracht. Eén met zinnen die van toepassing zijn op Lisa zelf. Daar moet ze wel om lachen. Na de eerste opdracht en de uitleg maakt ze haar tweede opdracht foutloos. “Ja, dit snap ik wel. Deze opdracht is niet zo moeilijk,” verklaart Lisa.
De beloning
Lisa’s enthousiasme groeide in de paar weken dat zij hier in het ziekenhuis onderwijs volgde. Ze deed veel kennis op over het vak biologie en haar werkwoordspelling verbeterde enorm. Belangrijker nog is dat zij steeds meer open is gaan staan voor contact en het leren zelf. Ik zie dit als een beloning voor haarzelf. Ook voor mij is het een beloning. De investering in het leggen van contact, het geduld hebben en de opbouw van het lesgeven resulteerden in één van de leukste lessen in de week.
Lisa is een mooi voorbeeld van hoe je onderwijs als verbinding kunt zien, waarbij leren niet alleen staat voor het leren van leerstof, maar vooral voor het elkaar leren kennen.